Eerst het magische nummer. Namelijk de winnaar van het eerste finaleduel wint in 88,1% van de gevallen uiteindelijk de titel.
Geen garantie natuurlijk en twee jaar geleden in de laatste play-offs verloor Landstede eerst thuis van Donar om wel kampioen te worden, maar toch is het een duidelijk signaal voor het eerste duel zondagmiddag tussen ZZ Leiden en Heroes.
Er zijn nog wel wat opmerkelijke feiten tussen Leiden, drievoudig kampioen, en Den Bosch, 16-voudig kampioen.
- Heroes won alle drie de onderlinge confrontaties dit seizoen. .
- Den Bosch verloor in haar geschiedenis nog nooit een play-off-serie van Leiden. Dat waren 8 series, waarvan 6 finaleseries.
Overigens complimenten voor de tweet van Jeroen Verweij. Briljant!
Er zijn nog meer opmerkelijke feiten, zoals:
- Leiden leverde in één seizoen nog nooit de MVP van de competitie (6x) om vervolgens ook kampioen te worden.
- Überhaupt is de MVP in je midden hebben geen garantie op succes; slechts in 35,7% van de gevallen werd die MVP ook kampioen.
- De laatste keer dat de MVP ook kampioen werd, was in 2014 Arvin Slagter met Donar.
Zonder verleden geen heden, maar uiteindelijk draait het om het hier en nu.
Ik vind ZZ Leiden en Heroes twee gelijkwaardige ploegen. Den Bosch heeft iets meer geld te besteden en dat is vooral op de bank merkbaar. In principe heeft Leiden een 8-mansrotatie en Heroes een 9-mansrotatie. De efficiencycijfers over de Elite-wedstrijden en de play-offs liggen nagenoeg gelijk qua marge:
| Efficiency | Marge |
| ZZ Leiden | 9.16 |
| Heroes | 9.48 |
Na de 10 elitewedstrijden was de marge van Den Bosch veel groter, het is vooral verminderd door de matige verdedigende prestaties in de uitwedstrijden bij Yoast en Donar. Simpelweg zijn de efficiencyverschillen tussen ZZ Leiden en Heroes verwaarloosbaar over 15 duels in de elite en de play-offs.
| Efficiency | Totaal offense | Totaal defense |
| ZZ Leiden | 118.3 | 109.2 |
| Heroes | 119.4 | 109.9 |
Een blik op de rotatie van beide teams.
ZZ Leiden:
| PG | SG | SF | PF | C | |
| Starters | Marijn Ververs | Giddy Potts | Worthy de Jong | E. Nzekwesi | Michael Finke |
| 6.6p 2.4r 2.8a | 12.5p 4.0r 0.8a | 12.4p 7.0r 5.8a | 19.8p 9.2r 2.4a | 8.6p 4.4r 1.6a | |
| Rotation | Riley LaChance | Nicholas King | |||
| 14.8p 3.0r 2.6a | 15.2p 4.0r 1.5a | ||||
| Rotation | Luuk van Bree | ||||
| 6.0p 3.2r 0.6a |
Heroes:
| PG | SG | SF | PF | C | |
| Starters | Boy Van Vliet | DeMario Mayfield | Miha Lapornik | Alan Herndon | T. Van Der Mars |
| 6.0p 3.0r 3.0a | 18.4p 7.8r 4.2a | 17.0p 3.4r 3.6a | 7.0p 3.4r 0.8a | 7.0p 9.8r 1.0a | |
| Rotation | JaCori Payne | D. Gilbert | J. Williams | ||
| 10.4p 2.2r 2.4a | 4.8p 3.8r 0.8a | 12.2p 3.0r 0.6a | |||
| Rotation | Stefan Wessels | ||||
| 2.5p 2.0r 0.2a |
Nou had Leiden-speler King voor zijn ziekte in wedstrijd 2 bij Zwolle een basisplek als powerforward. Ik vermoed dat hij die plek tegen Heroes terugkrijgt om Lapornik tegenwicht te bieden en omdat Worthy de Jong en Mayfield, de beide leiders, dan tegenover elkaar komen te staan.
Duidelijk is dat de teams erg aan elkaar gewaagd zijn.
Cruciaal wordt de rol van MVP Nzekwesi. Haalt hij in de finale zijn gemiddeldes dan betekent dat niet alleen 20 punten voor Leiden, maar ook dat de guards ruimte zullen krijgen.
Zwolle deed een aardige poging om Nzekwesi in te dammen, achtereenvolgens scoorde hij 24, 14 en 18 punten. Alleen had Landstede niet de guards en het gochme en ook niet de kwaliteit om daar echt gebruik van te maken.
In de competitie lukte dat Heroes wel. Het eerste treffen, met die buzzerscore, deed Nzekwesi niet mee. Op 17 april had hij in de verloren partij in de Vijf Meihal 16 punten en 7 rebounds, daarvoor op 27 maart in de Maaspoort 14 punten en 9 rebounds.
Kort door de bocht parkeerde Heroes de veel langere Thomas van de Mars of soms Herndon voor Nzekwesi. Natuurlijk is de MVP sneller op zijn voeten, maar door zich goed te positioneren kon Nzekwesi niet schieten. Bovendien pakte Van der Mars redelijk wat rebounds voor hem weg.
Aanvallend had Van der Mars in de duels met Leiden ook heel aardige cijfers. In het tweede treffen 26 punten en 11 rebounds, in het laatste 16 punten en 8 rebounds.
Voor Leiden speelt Finke inside veel minder een rol omdat hij vaak naar buiten wegtrekt. Herndon doet dat bij Den Bosch, maar kan als hij de focus heeft ook inside voor problemen zorgen.
Interessant wordt de rol van Jonathan Williams vanaf de bank. Zijn rentree in Den Bosch was knap, maar in de play-offs wil het bij hem niet echt vlotten. Toch zal zijn lichaam nodig zijn tegen Nzekwesi en daarmee ook zijn scorende inbreng. Kan hij net zoals in het laatste onderlinge treffen, toen Den Bosch zonder Lapornik speelde, tot 26 punten komen, dan heeft Leiden een probleem.
De guards van Leiden op hun beurt kunnen Williams, Herndon en Van der Mars pijn doen door ze in foutenlast te brengen. Tegen Yoast switchte Den Bosch nog alle pick&rolls tegen Luke. Tegen Donar vochten de guards zich veelal om de screens heen.
Daardoor bleven de lange mannen uit foutenlast (en omdat Donar de ring niet aanviel). Nou heeft Leiden guards die graag -driepunters- schieten en dat ook goed kunnen. Toch zullen penetraties naar de ring het verschil kunnen maken. De percentages van de scores zijn hoger en Den Bosch zal onherroepelijk fouten maken. Andersom geldt dat natuurlijk evengoed, als Heroes de lange mannen van Leiden (Nzekwesi, Finke, maar ook King en Van Bree) in foutenlast krijgt.
Hier komt ook de rol van de scheidsrechters bovendrijven. Over het algemeen mag er meer in de play-offs, maar dit seizoen lijken ze het redelijk kort te houden.
Een driepuntsgevecht lijkt voor beide teams niet het beste uitgangspunt. Ook hier doen Leiden en Den Bosch weinig voor elkaar onder. Wat ze zelf schieten en wat ze tegenstanders toestaan te schieten verschilt amper:
| 3PM | 3PA | 3P% | |
| ZZL zelf | 9.8 | 25.6 | 0.384 |
| ZZL teg | 8.3 | 23.2 | 0.36 |
| HER zelf | 9 | 23.5 | 0.385 |
| HER teg | 9.2 | 25.1 | 0.365 |
Omdat de hallen leeg zijn, is het, denk ik, relatief makkelijker om driepunters te schieten voor de bezoekende partij. In ieder geval is er minder afleiding. Ook de andere statistieken over dit seizoen kennen amper verschillen:
| FGM | FGA | FG% | FTM | FTA | FT% | TO | PF | ORB | DRB | TRB | APG | PPG | |
| ZZL zelf | 34.4 | 66.4 | 0.519 | 12.5 | 17.7 | 0.71 | 11.8 | 17.2 | 9.1 | 23.7 | 32.8 | 20.9 | 91.2 |
| ZZL teg | 29.4 | 64.4 | 0.456 | 12.6 | 17.1 | 0.739 | 15.3 | 16.6 | 9.9 | 22.5 | 32.4 | 18.6 | 79.7 |
| HER zelf | 32.5 | 68 | 0.478 | 13.7 | 18.6 | 0.737 | 11.4 | 18 | 11 | 24.9 | 35.9 | 19 | 87.7 |
| HER teg | 28.6 | 62.9 | 0.454 | 11.3 | 15.6 | 0.722 | 15.1 | 19 | 8 | 24 | 32 | 15.3 | 77.6 |
Als het zo spannend wordt is de bottom line leiderschap.
Hoe gaan de beide coaches om met hun spelers en de situaties in de finale?
Zowel Hammink als Jaumin kenden een fantastische carrière als speler, maar werden als coach nog nooit kampioen.
Nou is Hammink pas aan zijn tweede seizoen bezig als coach. Jaumin die al meer dan 10 jaar hoofdcoach is, won in België twee keer de beker.
Beide teams hebben gedurende het seizoen laten zien dat ze goed kunnen basketballen. De beide aanvallen lopen over het algemeen soepel, de beide verdedigingen zijn medium, waarbij die van Leiden in de play-offs aan de beterende hand is.
Wat beide teams ook hebben laten zien is dat ze wisselvallig zijn. Ze verliezen nogal eens de focus tijdens wedstrijden. Dat kan in een finaleserie dodelijk zijn. Ik ben benieuwd hoe de coaches hierop gaan anticiperen. Ervaring is daarbij niet doorslaggevend. Intuïtie en vertrouwen spelen dan een belangrijke rol.
Op het veld ligt qua leiderschap en intuïtie een rol voor Worthy de Jong bij ZZ Leiden en DeMario Mayfield bij Heroes. Twee ervaren guards die de wedstrijd kunnen ‘lezen’ en weten op welke momenten iets kan gebeuren. Bij hen gaat het niet zozeer om de punten, maar om de ‘onzichtbare’ dingen.
Basketbal is tegenwoordig een game of runs. Het gaat niet 40 minuten gelijk op, maar beide teams zullen spurten maken. Ook omdat er spelers ‘hot’ kunnen worden zoals LaChance en Potts bij Leiden of Van Vliet en Payne bij Heroes.
40 minuten verdedigen met een eindscore rond de 60 punten per ploeg is welhaast onmogelijk tussen deze twee teams. Ik ben erg benieuwd welk team in staat is om verdedigend zo’n run af te dwingen.
Want ik blijf bij het standpunt: defense wins championsship.
